167


Bu hafta Tim Bur­ton’ın 17. filmi ‘Big Eyes / Büyük Gözler’in göster­ime girme­si vesile­siyle geçmişe bir uzanalım ve yönet­menin en iyi film­lerini hatırlayalım iste­dik.



Tim Bur­ton, günümüzün en popüler ve imzası en fazla tanınan yönetmenlerinden birisi. Hikayeden önce biçimi akıllara ge­tiren bir yönet­men. Gotik üzerine kök salmış görsel dünyası, toplumun dışında ve adeta başka bir dünyaya ait başkarak­ter­ler, kendine özgü hayal gücü, naif ve çocuksu romantizmi yönetmenin alamet-i farikaları. Her şeyden önce kendine özgü atmos­ferleriyle ve karak­ter­leriyle anılan bu tarzıyla da sine­ma­sev­er­lerin hafızalarında pek çok klasikle yer etti Bur­ton. Ancak ilginçtir ki kariy­erinin ik­inci yarısı neredeyse kendi tarzının par­o­di­sine dönüşecek kadar yüzey­selleşti. Popüler sinema tar­i­hine geçen ve adıyla özdeşleşen film­ler, fil­mo­grafisinin ilk yarısında birikmiş du­rumda. Pek çoklarına göre ‘Corpse Bride / Ölü Gelin’ dışında 2000’lerdeki film­lerinde bir hayat kıvılcımı bu­lun­muyor. Bu hafta sinemalara konuk olan 17. filmi ‘Big Eyes / Büyük Gözler’ bu gidişattan farklı bir yöne sap­maya çalışan bir film. Ancak yine de yönet­menin for­mda olduğu dönem­lerdeki si­hirli dokunuşunu aratıyor. Biz de bu hafta bu nev-i şahsına münhasır yönet­menin en iy­i­lerini hatırlayalım dedik. Hiç tesadüf değil ki, aşağıdaki film­lerin tamamı kariyerinin ilk yarısında peş peşe sıralanıyor.


Beter Böcek / Beetle­juice - 1988

Yönet­menin ban­liyöler­den fan­tastik di­yarlara açılan bir kapı görevi gören filmlerinin en kaçık ve en abartısı. Bur­ton henüz bu ik­inci yönet­men­lik denemesinde bu absürt ve çılgın mizahın altının boş kalma­ması için hikaye evrenini hariku­lade bir şek­ilde görselleştiriyor. 1988 tar­ihli bu popüler klasiğin bit­mek tüken­meyen en­er­jisinde Michael Keaton’ın payı da büyük.




Bat­man - 1989

Hala en iyi Bat­man uyarla­ması olarak anılması bir tesadüf değil. Bur­ton’ın çizgi romanın evrenini de­rinden kavrayışı, hikayeyi olağanüstü bir tasavvur ve yaratıcılıkla uyarla­masına imkan verdi. Alman Dışavu­rum­culuğu il­hamlı sanat tasarımı bugün hala bu alanda sinema tar­i­hinin zirve nok­ta­larından birisi. Burton, akıllar­dan çıkmay­a­cak bir Gotham yaratırken karak­ter­lere ge­tirdiği çelişkili boyutla Bat­man’in ekran mac­erasını camp ol­mak­tan son­suza kadar çıkardı.




Makas Eller / Ed­ward Scis­sorhands - 1990

Bur­ton, "Bat­man"in ardından bir gişe canavarı daha çekmek yer­ine, majör stüdy­oların çark­larından uzak ‘Makas Eller’i çek­meyi ter­cih etti. Ve or­taya bir Tim Bur­ton filmi de­nil­ince akla gelen ilk örnek­ler­den biri olan, sıradışı ve dokunaklı bu başyapıt çıktı. Bur­ton’ın evre­nine ait her öğenin içinde bu­lunduğu bu tuhaf ve mod­ern masalda, Jo­hhny Depp ikonik per­for­manslarının belki de en an­lamlısına imza attı.




Bat­man Dönüyor / Bat­man Re­turns - 1992

"Bat­man"e kıyasla çok daha kişisel bir uyarlama sayılması gereken "Bat­man Dönüyor" serinin günümüzdeki örnek­leri dahil en karanlık film­lerinden biri. Belki 1989 tar­ihli "Bat­man" kadar iyi değil ama ondan daha fazla Tim Bur­ton'la özdeşleşen ve kimi an­lam­larda daha nite­likli bir uyarlama olduğu tartışmasız. İlk filmin olağanüstü yapım tasarımı ve görsel yaratıcılığından hiç de aşağı kalmayan "Bat­man Dönüyor"un ardından Warner Bros, Tim Bur­ton'ı serinin yönet­men­lik koltuğundan aldı.




Ed Wood - 1994

Pek çok Tim Bur­ton hayranının fa­vori filmi olan ‘Ed Wood’ şüph­e­siz ki yönetmenin gişe başarısı bol film­lerle dolu fil­mo­grafisinde tozlu çek­me­cel­erde kalan bir film. Ama Bur­ton’ın tutkusu­nun perd­ede en fazla hissedildiği filmi de açık ara ‘Ed Wood’ diye­bil­i­riz. Sinema tar­i­hinin en kötü yönet­meni olarak nam salmış Ed Wood’un hikayesini an­la­tan film, ucuz ve bas­makalıp bir mizahi yaklaşımı elinin ter­siyle iterek Tim Bur­ton’ın B-tipi film­lere olan aşkını son derece iyi yazılmış bir senary­oyla perd­eye taşıyor.




(6 Mart 2015 / BirGün)

1 yorum:

7.oda dedi ki...

Benim favorim: Edward Scissorhands / Makas Eller

Yorum Gönder